Nam mô Bản sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Tuế tại Canh Dần niên trọng hạ An Biên cư sĩ Trần Quang Đức viết
Phù, thể giả, phụ mẫu dữ chi dĩ tinh huyết, thiên địa dữ chi dĩ khí mệnh. Kỳ dữ doanh tắc kiện, phản chi tắc hư. Thể trạng dữ tâm tính luận, phi vô tương quan giả yên. Ấu nhi suy nhược, thành nhật khốc náo, phụ mẫu lụy chi, ta thán bất dĩ, nhi cập trưởng ôn cung hiếu đễ giả, ngô vị chi văn. Nhân giai dĩ lục căn vi môn, xúc, động, tập, quán nhi thành tính, cố thuyết thể tính tuy phi nhất nhi bất lưỡng lập. Tính, tâm chi hình dã. Sở tri tư sinh nhi phọc kỳ tứ, bác kỳ dị. Ta hồ! Chư pháp không tướng, chư hành vô thường, khỉ năng khu khu chấp nhất da! Như vãng tích chi Việt nhân, giai dĩ hắc xỉ vi mỹ nhi ố kỳ bạch giả, thí chi nhược cẩu nha, thả miệt thị chi. Kim nhân nhược hữu nhiễm xỉ giả tất quan chi dĩ cuồng. Cố tri nhất thiết cảm quan giai do tập nhiễm nhi thành, thâm vi hư huyễn. Phù vật vô cao đê, quý tiện, mỹ xấu chi phân, nhân chi động tình dục giả, tâm tính sở sinh dã. Kim nhận chân thể, thức phá tính, trực chỉ tâm, khán xuất bản lai diện mục, thả miễn nhi tu chi, sử nhất thiết tạp niệm nghênh nhẫn nhi giải, ly sai biệt tâm, thủ đắc tự tại, thành tựu hiện kiếp, khỉ bất lạc dư! Ngã kệ vân:
Thân thể phụ mẫu sinh
Tính nhân tập nhiễm thành
Vạn tượng tâm sai biệt
Dĩ huệ phá vô minh.
Tạm dịch:
Xét, cơ thể con người ta, được cha mẹ cho tinh huyết, trời đất cho khí mệnh. Tinh huyết khí mệnh mà đầy thì khỏe mạnh, ngược lại thì yếu. Đem bàn thể trạng với tâm tính, không phải không có sự liên quan. Thưở nhỏ suy nhược, cả ngày khóc quấy, cha mẹ đến mệt, than vãn không ngừng, đến khi lớn lên mà lại có đứa điềm đạm, cung kính, hiếu đễ, thì tôi chưa từng nghe thấy. Con người ta đều lấy lục căn (mắt, mũi, tai, miệng, thân, ý) làm cửa, tiếp xúc với ngoại cảnh, dấy động ở trong lòng, tập mô phỏng theo, sau quen thành tính, vậy nên nói cơ thể và tâm tính tuy không phải một, nhưng không thể tách rời được vậy. Tính là cái thể hiện ra bên ngoài của tâm. Sở tri cũng sinh ra từ ấy, nhưng rồi lại bó buộc suy nghĩ, bác đi những thứ khác mình. Ôi! Mọi pháp đều không tướng, mọi hành đều vô thường, sao lại có thể khư khư cố chấp được nhỉ! Như người Việt khi xưa, đều cho răng đen là đẹp mà ghét người răng trắng, ví răng trắng như răng chó, rồi miệt thị người ta. Người nay ai mà nhuộm răng đen thì ắt sẽ bảo người đó điên vậy. Thế mới biết tất cả cảm giác và quan niệm đều do tập nhiễm mà nên, rất là giả dối. Xét, vật vốn không có sự phân biệt cao thấp, sang hèn, xấu đẹp. Con người nảy sinh tình cảm và dấy lòng ham muốn, là do tâm tính sinh ra vậy. Nay nhận chân lại bản thể, nhìn thấu lấy nhân tính, chỉ thẳng vào chân tâm, nom ra diện mạo vốn có của sự vật, rồi gắng sức tu sửa mình, khiến hết thảy tạp niệm đều được bóc tách rũ bỏ, lìa tâm phân biệt, chứng đắc tự tại, đạt thành tựu trong kiếp này, há chẳng vui sao! Tôi có kệ rằng:
Thân thể cha mẹ sinh
Tính do tập nhiễm thành
Muôn tượng tâm phân biệt
Lấy huệ phá vô minh.
TRẦN QUANG ÐỨC
(trích Hoa Đàm số phát hành Thứ Sáu, 29 tháng11, 2013 | Bộ mới 2013)
