Tháng 11 năm 1999, Miền Trung lũ lụt. Không lâu sau, tôi và Quảng Hoàng Lê Hữu Minh Huy âm thầm đại diện GĐPT Việt Nam tại Hoa Kỳ mang một số tịnh tài về cứu trợ đồng bào, thông qua lời kêu gọi của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, bấy giờ Hòa thượng Thích Quảng Độ là Viện Trưởng Viện Hóa Đạo. Về tới Sài Gòn, được biết các tuyến đường ra miền Trung còn khó khăn, cũng như việc tiếp kiến Hòa Thượng Thích Quảng Độ trong thời gian bị quản thúc nghiêm ngặt là điều khó có thể. Cuối cùng, chúng tôi chỉ tìm cách để lên Già Lam đảnh lễ Thầy Tuệ Sỹ. Đó là lần đánh dấu mười năm sau ngày rời Việt Nam, tôi trở lại và được gặp Thầy. Trong thời gian ở lại Sài Gòn, tôi được thưa chuyện cùng Thầy hai buổi, tất nhiên câu chuyện xoay quanh nhiều nhất vẫn là vấn đề của GĐPT nói chung, trong lẫn ngoài nước, mà một trong những vấn đề thời sự bấy giờ là xây dựng “một cơ cấu Gia Đình Phật Tử Việt Nam” tầm Quốc tế.
Chuyện GĐPTVN, là chuyện lịch sử của cả một cộng đồng Dân tộc và Phật giáo Việt Nam, cho nên chỉ nhìn vào một điểm nào đó của một giai đoạn nào đó để biện biệt, ắt sẽ sai lầm. Nhất hạn trong cái không khí bấy giờ, ngột ngạt, nguy nan, sinh tử khó đoán và càng khó công khai mọi hoạt động.
Lần đó Thầy dặn tôi: “Con về thưa với bác Hựu, GĐPT cần có một cơ cấu thế giới…”, rồi nói đoạn, Thầy cẩn mật dặn thêm, “nhưng khoan nói là Thầy đề nghị…” Từ mốc điểm này, tôi hiểu ra nội tình phức tạp của vấn đề trong, ngoài. Sự tế nhị, nhạy cảm và ý tứ cần có của một vị Thầy có tầm nhìn xa trong cái vây khổn cận kề.
Tiếc, những điều Thầy căn dặn đó, ở chỗ riêng tôi quan sát trong nhiều năm qua, các Anh, Chị Trưởng của mình đã vọng động không kém.
Nhiệt huyết có, thành ý có, nhưng nắm bắt rốt ráo để tìm ra phương pháp hành động mà Thầy chỉ hướng thì không mấy ai. Còn ngoài ra, làm, mà chỉ làm cho Thầy thêm bị hiểu lầm, thêm buồn lòng và im lặng nhẫn chịu một mình mà thôi!
Bây giờ mỗi khi nghe anh em phàn nàn chuyện cơ cấu Thế Giới, Hải Ngoại, BHD Hoa Kỳ; mỗi khi nghe anh em kể chuyện bất hòa giữa Ban Hướng Dẫn này với Ban Hướng Dẫn kia; trong sự thừa nhận hay không thừa nhận vì những bất đồng tiểu tiết mà một tập thể với ngần ấy Hội Đồng Cao Cấp, vẫn loay hoay chống đỡ lẫn nhau, mà không tìm ra được điểm chung, thoát ra sự vay khốn, gây nhiều tranh cãi vì tạo khó cho nhau!?
Anh Tuân, anh Hựu, anh Châu, anh Mai… các Anh đã lần lượt ra đi, lịch sử một hôm chỉ huyền hoặc trong mắt những ai chưa từng sống thật, thậm chí muốn chối bỏ nó, như con thuyền theo lái đã mất hướng thì dù có đi tới, cũng là tới chỗ không bến đỗ tương lai.
Tôi thường nghe nhiều anh em muốn phát triển một GĐPT Việt Nam trên Thế Giới (và BHD Hải ngoại); đồng thời tôi cũng nghe đâu đó nhiều anh chị lại hỏi “có để làm gì?”, hầu hết chỉ là những người không dự phần cân não với cho những khúc quanh lịch sử bao quát từ buổi đầu, để hiểu tâm huyết và kỳ vọng của những bậc thức giả nhìn từ quá khứ cho đến tương lai của tổ chức GĐPTVN bốn biển như thế nào.
Giờ này, Thầy cũng chuẩn bị lên đường. Con thuyền GĐPT rồi sẽ vô định để mấy lần sa cơ(?)…
“Thắng Man-Sư Tử Hống”, đánh dấu những ngày tháng mà từ bên kia Thái Bình Dương, Thầy ngóng trông để đặt hết kỳ vọng nơi GĐPTVN hải ngoại, nơi tưởng là không gian tự do bay lượn gọi đàn như một tổng lực Bi-Trí-Dũng, mở trang Sử mới…
Bấy giờ, thật đáng buồn nếu, có người đành đoạn muốn đóng lại, lãng quên!!!
Nam Mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát.
Yuma, 8 tháng 11, 2023
Quảng Pháp Trần Minh Triết