Close Menu
Thư viện Phật ViệtThư viện Phật Việt
    Facebook X (Twitter) Instagram Pinterest YouTube
    • Mục đích & Chủ trương
    • Tác giả
    • Liên lạc
    Facebook X (Twitter) Instagram YouTube
    Thư viện Phật ViệtThư viện Phật Việt
    • PHẬT HỌC
      • Đức Phật
        • Thánh đản
        • Thành đạo
      • Phật học phổ thông
      • Nghiên cứu
      • Giảng luận
      • Pháp thoại
      • Ứng dụng
      • Trích dẫn Phật pháp
    • KINH – LUẬT – LUẬN
      • Kinh
        • Giới thiệu kinh
        • Giảng giải
      • Luật
        • Luật học
      • Luận
    • PHẬT GIÁO VIỆT NAM
      • Lịch sử
      • Nhân vật
        • Chư Tôn đức
        • Cư sĩ hữu công
        • Tiểu sử
      • Sự kiện
      • Tưởng niệm
    • CHUYÊN ĐỀ
      • Dân tộc
      • Giáo dục
      • Khoa học
      • Xã hội
      • Triết học
      • Biên khảo
      • Phật giáo thế giới
      • Nhìn ra thế giới
      • Chuyên mục khác
    • TUỔI TRẺ
      • Đời sống
      • Hành trang
      • Gia đình Phật tử
    • VĂN HÓA
      • Xuân Vạn Hạnh
      • Quán Thế Âm
      • Kiết hạ
      • Vu Lan
      • Nghi lễ – Phong tục
      • Mỹ thuật – Kiến trúc
      • Âm nhạc
    • VĂN HỌC
      • Văn
      • Thơ
      • Truyện
      • Tùy bút
      • Phê bình
      • Giới thiệu – Điểm sách
    • PHẬT SỰ
      • Tin tức
    • THƯ VIỆN
      • Báo chí
        • Kỷ yếu
        • Tạp chí
        • Tập san
      • Sách
      • Tham luận
      • Luận văn
      • Tư liệu
      • Media
        • Audio – MP3
        • Video Clips
      • Hình ảnh
    • NGOẠI VĂN
      • General Buddhist Studies
      • Buddhism with Youth
      • Buddhist Education
      • Buddhist History
      • Buddhist Culture
      • Buddhist Literature
      • Buddhist Sociology
    Thư viện Phật ViệtThư viện Phật Việt
    Trang chủ » Vân Pháp: Hạnh phúc không phải là sự tìm kiếm

    Vân Pháp: Hạnh phúc không phải là sự tìm kiếm

    13/03/20218 Mins Read
    hanh phuc
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    Cuộc sống là một chuỗi dài hạnh phúc và khổ đau, là một cuốn phim được gom nhặt từ những thước phim ngắn đời người. Rất ít ai có đủ thời gian để xem lại những hình ảnh của mình đã được ghi lại trong quá khứ. Và có lẽ cũng rất ít người đặt câu hỏi cho những gì xảy ra, và những gì mình nói, làm trong đời mình. Đó là một điều dễ hiểu bởi lẽ, con người vốn mang sẵn trong mình những cái bất toàn hảo, và cũng vì người ta sợ phải đối diện với chính bản thân mình.

    Trong Phật giáo, con người là một trong sáu loài[1]Sáu loài, Hán gọi là lục thú: Địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh, nhân (con người), thiên, a tu la. Con người là loài mà sự hiểu biết còn nhiều hạn hẹp và thụ động. Trừ khi nào con người cởi bỏ lớp áo phàm tục, thì con người mới có thể thăng tiến lên các cảnh giới cao hơn và tự làm chủ được chính mình. Hễ còn bị điều khiển bởi những ham muốn tầm thường của ngũ dục[2]Ngũ dục: năm món ham muốn của người đời: Tài (tiền tài), sắc (sắc dục), danh (danh vọng, địa vị), thực (ăn uống) và thuỵ (ngủ nghỉ) thì con người khó có được cơ hội để hưởng hạnh phúc và bình an. Chúng ta thử nhìn xem, có được lợi lộc gì bao lăm khi chú Titô dễ thương say sưa gặm nhấm miếng xương khô; lũ ruồi lấn chen vây quanh chút mật ngọt; bầy kiến hăm hở bò quanh miệng chén có dính chút đường.

    Con người cũng thế, sự ham muốn tiền tài, sự ham muốn sắc đẹp, sự ham muốn danh vọng địa vị, sự ham muốn các vị ngọt của thức ăn, hay sự ham muốn ngủ nghỉ là những gì mà con người mong mỏi và cố công tìm kiếm; hễ một khi con người vướng vào một trong năm thị dục đó thì khó mà thoát ra được, huống nữa là đắm vào cả năm thị dục ấy. Con người chỉ hơn loài vật là biết nhận thức và nhận thức cao hơn. Nhưng đôi khi cái nhận thức của con người không có khả năng vượt thoát sự cám dỗ của bản năng dục vọng của chính mình; có khi con người cũng ý thức được những cay đắng và thất vọng do năm thị dục mang lại, nhưng con người vẫn không thoát khỏi cạm bẫy hấp dẫn của chúng. Cho nên, trong cuộc sống đôi khi có những cái biết nhưng chúng không thắng lướt được những cám dỗ của bản năng dục tính. Đó là một yếu kém gây nhiều đau khổ cho con người.

    Trong kinh “Bát Đại nhân giác” có đoạn nói rằng:

    “Tâm vô yếm ly
    Duy đắc đa cầu
    Tăng trưởng tội ác.
    Bồ tát bất nhĩ,
    Thường niệm tri túc
    An bần thủ đạo
    Duy tuệ thị nghiệp”[3]Đây là Điều giác ngộ thứ ba trong tám điều giác ngộ của các bậc đại nhân (Kinh Bát Đại nhân giác)

    Nghĩa là: Tâm lý chúng sanh tham cầu nhiều thứ mà không biết mỏi mệt, nên càng tạo ra nhiều tội lỗi. Hàng Bồ tát thì không phải vậy, thường nhớ nghĩ đến phép tri túc, an vui sống đời đạm bạc và xem sự nghiệp duy nhất của mình là thực hiện trí tuệ giác ngộ.

    Điều đó nói lên rằng; tâm lý phàm phu khác hẳn với tâm của Thánh giả, Bồ Tát. Phàm phu thì u mê si ám chỉ biết cái lợi trước mắt, chỉ biết hạnh phúc tạm thời, hư huyễn mà không biết lợi ích lâu dài và hạnh phúc cao thượng hằng cửu. Nên hàng phàm phu mãi là kẻ lữ khách ruổi rong tìm kiếm. Có người lang thang tìm kiếm cho đến khi bạc đầu vẫn là kẻ đuổi bắt sóng nắng giữa xa lộ. Lại có kẻ lang thang tìm kiếm ngũ dục đến hết kiếp người mà vẫn chẳng tìm thấy bến bờ để dừng lại, vẫn một mình cô liêu dưới bóng chiều buông xuống.

    Nếu đi cho hết cuộc đời, đi cho hết kiếp người cô đơn thì sự đi ấy thật buồn bã, lắm lo âu và sợ hãi, nên thi sĩ Tuệ Nguyên đã có lần nói rằng:

    Lênh đênh cho hết kiếp người
    Thì bao giờ hết kiếp người lênh đênh.
    (Cõi huyền)

    Một trăm năm trong cõi thế phù sinh, khúc quanh của cuộc đời, trái đắng của tình người,… là tất cả những gì ấn sâu vào tâm thức ta. Nó sẽ tạo nên những đợt sóng âm ỉ, rì rào trong tâm thức một cách âm thầm, dữ dội. Chúng ta đã từng là kẻ đuổi bắt ảo tưởng, và đã từng là kẻ ruổi rong ngoài phố thị để đuổi bắt những cuộc tình ủy mị phù hư, đã từng đuổi bắt những danh lợi hơn thua nghiệt ngã. Chúng ta cũng đã từng nếm mùi ngọt, chát, chua, cay trong cuộc đời; cũng có kẻ đã nằm chết quạnh hiu trên cánh sa mạc già cô độc. Và cũng có người dừng lại giữa chừng trong cuộc tìm kiếm ấy, nhưng những gì đã đi qua trong đời chúng ta, ấn sâu trong tâm thức chúng ta vẫn còn đó; giờ lại dâng trào lên như sóng biển rì rào và đôi khi chúng ta cảm thấy tiếc nuối cho một thời quên lãng, một thời rong ruổi đi hoang:

    …. Khi dừng lại,
    ký ức tuôn trào như sóng vỗ liên hồi
    giận dữ
    em tiếc nuối
    một thời quên lãng,
    khi nhận ra, mặn chát bờ môi.
    (Lời nhắn cho em – Nhuận Phong Vân)

    Cuộc đời vốn không phải là trái đắng mà chính chúng ta đã làm nên trái đắng của cuộc đời. Chính con người là kẻ thù của cuộc đời vì đã vẽ lên bức tranh cuộc đời bằng những nét sẫm tối và ngoằn ngoèo. Với tính tự kiêu, bạo động, ích kỷ,… con người đã dẫm đạp lên cuộc đời và cũng đã dẫm đạp lên bản thân con người. Và khi con người không lối thoát thì chính con người lại là kẻ than trách cuộc đời. Đó là một biện minh cho sự ích kỷ của con người. Và rồi con người bắt đầu đi tìm hạnh phúc xa vời, hiến cuộc đời vào cõi xa xăm:

    Hãy cho tôi một tinh cầu giá lạnh
    Một vì sao trơ trọi cuối trời xa
    Để nơi ấy tháng ngày tôi lẩn thẫn
    Những ưu sầu đau khổ với buồn lo.
    (Chế Lan Viên)

    Phàm phu là thế, sống thả buông theo bản năng con người, không như đời sống của các bậc thánh giả, các hàng Bồ Tát. Các Ngài thấu được lẽ đời, chấp nhận đời sống giản dị, an vui sống đời đạm bạc, thanh thoát. Họ không còn ruổi rong tìm kiếm nữa, vì biết rằng:

    Ruổi rong cho mỏi hình hài
    Thì đôi tay trắng vẫn hoàn trắng tay.
    (Cõi huyền  – Tuệ Nguyên)

    Đúng thế, cuộc đến – đi của hàng phàm phu trong cõi đời này là theo nghiệp duyên thiện ác, nên cuộc đến đi của họ đầy chất liệu lo âu, sợ hãi và bất an; bởi họ không làm chủ được bản thân mình mà bị nghiệp lực làm chủ. Còn các bậc thánh giả, họ đến và đi bằng nguyện lực, nên cuộc đến – đi ấy nhẹ như cánh nhạn giữa trời không, chẳng vương dấu tích, ảnh, hình*; đến chẳng lưu dấu, đi chẳng lưu hình, chẳng lệ thuộc bởi “có” và “không”:

    Đi không lưu một dấu hài
    Ngày về cũng vượt ra ngoài có – không.
    (Đi về – Tuệ Nguyên)

    Đời sống của một vị Thánh giả hay một vị Bồ Tát là đời sống nhẹ nhàng thanh thoát, chẳng khác nào áng mây chiều nhẹ nhàng trôi giữa biển đời sinh diệt. Họ mỉm cười khi đất trời biến động. Bởi vì họ biết được hạnh phúc không nằm trong sự ruỗi rong tìm kiếm ấy, họ biết rằng cuộc đời là những bông hoa mầu nhiệm hiện hữu vô ngôn. Chỉ cần mở đôi mắt và trái tim thì hạnh phúc và bình an sẽ hiện hữu. Họ ý thức được, mỗi phút mỗi giây là mỗi viên ngọc quý, không mơ mộng, ảo tưởng về một thế giới xa xăm, mờ ảo. Biết vui với niềm vui hoa cỏ, biết cười với trăng gió thênh thang:

    Biết vui am lá hoá thơ
    Cõi này cũng đẹp còn mơ cõi nào.
    Cõi này cũng có trăng sao
    Có ngàn vạn lối để vào như nhiên.
    (Cõi huyền – Tuệ Nguyên)

    và chính cái đó là cái đẹp, cái cao quý, là cuốn phim hay hiến tặng cho cuộc đời…

    Hạ, 2546

    (Tập san Nghiên cứu Phật học, số 3, PL 2551)

    * ý thơ của Thiền Sư Không Lộ: Nhạn quá trường không, Ảnh trầm hàn thủy, Nhạn vô di tích chi ý, Thủy vô lưu ảnh chi tâm. Dịch: Nhạn bay ngang trời, Bóng chìm đầm lạnh, Nhạn không có ý để lại dấu tích, Nước không có ý lưu giữ bóng hình. (Nguyễn Lang dịch – VNPGSL II, nhà xb VH, 1992, tr 175)

     [+]

    References
    ↑1 Sáu loài, Hán gọi là lục thú: Địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh, nhân (con người), thiên, a tu la.
    ↑2 Ngũ dục: năm món ham muốn của người đời: Tài (tiền tài), sắc (sắc dục), danh (danh vọng, địa vị), thực (ăn uống) và thuỵ (ngủ nghỉ
    ↑3 Đây là Điều giác ngộ thứ ba trong tám điều giác ngộ của các bậc đại nhân (Kinh Bát Đại nhân giác
    Pháp Vân Tập san nghiên cứu Phật học
    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleDr. Helmuth Kalr | Thích Minh Diệu dịch Việt: Phương pháp dạy Phật Pháp cho trẻ em
    Next Article Hue Gia: A gem or a showcase!

    Bài viết liên quan

    Toại Khanh: Ai điếu Hòa thượng Tuệ Sỹ

    04/12/2023

    Nguyên Giác: Thầy Tuệ Sỹ: Như Voi Giữa Trận Tiền

    04/12/2023

    Tâm Huy Huỳnh Kim Quang: Xưng tán Ân Sư, Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ

    02/12/2023
    Add A Comment

    Leave A Reply Cancel Reply

    Bài mới

    Hội đồng Hoằng Pháp ấn hành: Kỷ yếu Tri ân Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ (PDF)

    06/12/2023

    Toại Khanh: Ai điếu Hòa thượng Tuệ Sỹ

    04/12/2023

    Nguyên Giác: Thầy Tuệ Sỹ: Như Voi Giữa Trận Tiền

    04/12/2023

    Nguyên Siêu: Tuệ Sỹ đạo sư, Người đã ra đi mà vết tích chưa nhòa

    04/12/2023

    Võ Quang Nhân: Khảo luận Nālandā: Truyền Thừa, Truyền Nhân và Giáo Pháp (PDF)

    02/12/2023

    Tâm Huy Huỳnh Kim Quang: Xưng tán Ân Sư, Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ

    02/12/2023

    Điện Phân Ưu về sự viên tịch của Trưởng Lão Hoà Thượng Thích Tuệ Sỹ

    01/12/2023

    Nguyệt san Chánh Pháp số 145 | tháng 12.2023

    01/12/2023

    HT Thích Tuệ Sỹ: Đạo Từ – Lễ hiệp kỵ tưởng niệm Chư vị Tôn sư, Ân sư của GĐPTVN năm 2022

    01/12/2023

    Tiểu Lục Thần Phong: 15 bài thơ dâng Thầy

    01/12/2023
    Mạng xã hội
    • Facebook
    • Twitter
    • Pinterest
    • Instagram
    • YouTube
    • Soundcloud
    Website Phật giáo

    Hội Đồng Hoằng Pháp | GHPGVNTN

    Phật Giáo Úc Châu

    Viên Giác Pagoda

    Quảng Ðức Homepage

    Thư Viện Hoa Sen

    Pháp Tạng Phật Giáo Việt Nam

    Làng Mai

    Hoa Vô Ưu

    Hương Tích Phật Việt

    GÐPT/VN Trên Thế Giới

    GÐPT Việt Nam

    Sen Trắng | Đạo tràng Lam viên bốn phương

    © Copyright 2023, ThuVienPhatViet.Com. All Rights Reserved
    • Mục đích & Chủ trương
    • Tác giả
    • Liên lạc

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.

    Go to mobile version