Xưa một sa di trẻ
Được giao việc giữ chùa
Để hòa thượng có dịp
Hoằng pháp và vân du
Hòa thượng dặn sư rằng
Phải chăm lo Phật sự
Và thiền tập siêng năng
Theo pháp tu khổ hạnh
Sa di xin ghi dạ
Và chúc thầy bình an
Hòa thượng nghe hoan hỷ
Vai đeo nải lên đường
Sa di sống thanh bần
Chỉ có hai bộ áo
Mặc áo này che thân
Lấy áo kia đem giặt
Bữa nọ mang bình bát
Đi khất thực trong làng
Về chùa sư thấy chuột
Gặm rách áo của mình
Chuyện đến tai dân làng
Họ cúng dường áo mới
Và đồng thời cho thêm
Con mèo đuổi bắt chuột
Nuôi mèo không có sữa
Sa di thấy ưu tư
Dân làng khi biết chuyện
Xin cúng dường con bò
Bò cho sữa nuôi mèo
Nhưng cần ăn rơm rạ
Nghe chuyện sư bất an
Dân làng cúng miếng đất
Từ đó sư lao tác
Việc đồng áng nhọc nhằn
Nhưng thu hoạch hoa lợi
Và bò có rơm ăn
Sư chịu khó điền canh
Trên miếng đất mầu mỡ
Rau trái chùa đủ dùng
Vẫn còn dư để bán
Việc nhiều cần phụ giúp
Sa di mướn dân làng
Vụ mùa trúng liên tiếp
Lợi tức càng gia tăng
Nghĩ chùa nhỏ như am
Sa di xây đại tự
Vẫn tụng kinh ngồi thiền
Nhưng không siêng như trước
Hòa thượng đi hoằng pháp
Mấy năm về chốn xưa
Không nhận ra chùa cũ
Nên cứ đứng ngẩn ngơ
Sa di thấy tôn sư
Vội chạy ra mừng đón
Hòa thượng hỏi nguyên do
Bỏ pháp tu khổ hạnh
Sa di xin tha thứ
Kể lúc lệ đầm đìa
Chuyện chuột gặm rách áo
Rồi chuyện này chuyện kia
Thấy đệ tử u mê
Hòa thượng bèn giảng pháp
Trở lực của người tu
Chính là tính sở hữu
Không nên để của cải
Trói buộc đời tu hành
Nếu không tập buông xả
Sẽ mất bồ đề tâm.
Bắc Phong
__________
(*) Thơ phóng tác dựa ý một chuyện kể trong sách Hành Trình Về Phương Đông của Baird T. Spalding do Nguyên Phong dịch, 1993. Tranh minh họa Master and Disciple của Peter Döme.