BỐN CÁCH ĐIỀU TRỊ BẢN THÂN
BẰNG TÌNH YÊU THƯƠNG
Khám phá cách sử dụng chánh niệm, tâm lý học
và trí tuệ Phật giáo để chữa trị vết thương tình cảm của bạn
Pawan Bareja đã nói: Yêu thương tử tế, lòng trắc ẩn, niềm vui cảm thông, sự bình tâm là bốn cách tràn đầy sức mạnh để chữa trị những chấn thương.
Việc chữa trị những đau thương làm chúng ta trở nên dịu dàng và dễ bị tổn thương như chúng ta chạm vào lịch sử những tổn thương của chúng ta, đôi khi từ thời thơ ấu và cũng có khi từ tổ tiên chúng ta.
Nhưng với những ai là Phật tử thực hành theo truyền thống sẽ không né tránh những nỗi đau, bối rối, lo lắng và tuyệt vọng. Đức Phật, ở điều thứ nhất của chân lý cao quý đã thừa nhận thực tế phổ biến đau khổ trong lĩnh vực này. Đau thương có thể xuất hiện là một tổn thương nhỏ hoặc là chấn thương lớn làm thay đổi cuộc sống, đôi khi ta gọi đó là chấn thương.
Không kể là tổn thương nhỏ hay chấn thương lớn, đức Phật khuyến khích nhìn nhận như nhau: hãy hiện diện với những chấn thương và buông bỏ chúng. Chúng ta có thể sống đầu đủ quyền thừa kế ở phút giây hiện tại này: Hạnh phúc và tự do. Hai ngàn sáu trăm năm trước, đức Phật đã không hề xem đó là những bệnh lý thương tật của chúng ta, mà là bình thường hóa chúng. Với cái cách này, chúng ta không bị rơi vào cảm giác tồi tệ hoặc là đổ gục bởi chấn thương của chúng ta.
Tôi nhận thấy cái cách đầy sức mạnh để chữa trị chấn thương của chúng ta ấy chính là tứ vô lượng tâm trong Phật giáo. Chúng ta nhận thức được rằng thực hiện tứ vô lượng tâm là một phần của thức hành thiền và sử dụng chúng để chữa lành những chấn thương.
1. Tình thương tử tế (từ – metta)
Đây là điều thứ nhất, tâm yêu thương tử tế còn gọi là tâm từ ( metta). Chúng ta mở lòng ra với tha nhân và với chính bản thân mình. Đây là bước đầu để chữa lành chấn thương của chúng ta, để phá vỡ sự bó buộc của những thương đau và khôi phục lại niềm tin cũng như mối quan hệ với mọi người chung quanh chúng ta. Lòng yêu thương tử tế ( tâm từ) chính là một loại thuốc thiết yếu.
Thực hành tâm từ, trước hết chúng ta cần và sử dụng tình yêu thương tử tế của chúng ta cho người chúng ta yêu thương, ân nhân, người trung dung ( người mà ta không thương không ghét). Sau đó thì đem lòng yêu thương tử tế thực tập đối với kẻ thù của chúng ta, những kẻ hăm dọa nguy hiểm đến chúng ta. Nếu như tổn thương nặng, nó gợi ý chúng ta bắt đầu với người đã gây ra tác hại nhỏ cho chúng ta khi chúng ta xây dựng tình yêu thương tử tế. Thông thường sau khi trang trải tâm từ đến với kẻ thù, tôi tăng những lời chúc tốt đẹp đến với cây cối, động vật, côn trùng sâu bọ, cá… Bởi vì trái tim tôi tôi tự nhiên quan tâm đến những chúng sanh này. Những suttas cũng cung cấp hướng dẫn để chúng ta có thể đem lòng yêu thương tử tế đến với những người đã làm hại hay hăm dọa chúng ta mà không cần đặt tên đặc biệt cụ thể cho chúng.
Lợi ích của việc thực hành này là cảm nhận an toàn mà tâm từ mang lại cho chúng ta, sau đó chúng ta có thể có kinh nghiệm hơn, những phút giây hài lòng, mãn nguyện. Những phút giây này làm tạm ngưng những phản ứng chấn thương thông thường của chúng ta, đủ để hệ thần kinh nghỉ ngơi thư giãn, não bộ điều chỉnh thả lỏng nút buộc chấn thương.
2. Lòng trắc ẩn (bi – karuna)
Điều thứ hai trong tứ vô lượng tâm là tâm bi. Khi chấn thương nặng, đóng băng hoặc là phân ly là chuyện thường tình. Trong phút giây này, hãy thương lấy bản thân mình vì những những mất mát cực đoan như vậy, đây là phản ứng thích hợp. Một khi trái tim chúng ta mở ra với lòng trắc ẩn, trái tim rung động sự yêu thương tử tế khi chúng ta gặp đau khổ của chính mình hay nỗi đau của tha nhân.
Đối với một số người, họ dễ dàng cảm nhận lòng trắc ẩn đối với tha nhân mà không phải đối với chính họ. Có một bệnh nhân đến với tôi để làm việc về cái “ cổ tay giận dữ” của cô ấy. Một vài tháng trước đó, cô ta thức dậy và cánh tay cô ta bị đau, cô ta không thể sử dụng cánh tay cô ta nữa. Cô ta đã luân phiên dùng vật lý trị liệu nóng và lạnh nhưng hiệu quả không bao nhiêu. Bác sĩ của cô ta cũng không biết được nguồn gốc nỗi đau của cô ta.
Tôi hỏi cô ta về mối quan hệ của cô ấy với tay cô ấy. Cô ta trả lời: “ cổ tay giận dữ”. Tôi lại nhẹ nhàng hỏi cô đối xử với kẻ khác như thế nào, có thể là một cô bé, người đã làm tổn thương tay cô. Đáp lại là cô ta nhẹ nhàng vuốt ve và họn lên cánh tay. Trái tim cô như tan chảy với tâm bi và cơ thể cô ta bắt đẫu thư giãn, sau đó cô ta thấy nhiều lựa chọn hơn cho sự cử động. Cô ta chưa được chữa trị một cách đầy đủ để phục hồi hoàn toàn, nhưng cô ta đã có mối quan hệ mới và rộng rãi hơn với “ cổ tay giận dữ” của mình.
3. Niềm vui cảm thông (hỷ – mudita)
Niềm vui cảm thông hay đồng cảm còn gọi là tâm hỷ, đây là phần thứ ba trong tứ vô lượng tâm. Thấy được niềm vui trong vận may của người khác là một trạng thái tâm thần chữa lành khác. Khi chúng ta bị bắt trong cuộc chiến, trong chuyến bay hoặc phản ứng đóng băng, niềm vui là cảm giác sâu xa nhất từ tâm chúng ta. Ngay cả khi ở trong nỗi đau của chính chúng ta, chúng ta vẫn có thể tìm thấy niềm vui bằng cách chúc mừng sự may mắn của người khác
Đức Dalai Lama đã nói tâm hỷ như là một kiểu khác của “ Giác ngộ lợi ích tự thân”. Nếu bạn có thể vui vẻ hạnh phúc khi những điều tốt lành đến với người khác, cơ hội hạnh phúc của bạn tăng lên đến tám tỷ
4. Bình tâm thư thái (xả – upekkha)
Đây là điều thứ tư của tứ vô lượng tâm, sự cân bằng giữa những cảm xúc của bạn và không bị những cảm xúc ấy mang đi ( chi phối). Điều này rất cần thiết khi điều trị chấn thương của bạn, việc thực hành cân bằng giúp bạn xác định khi nào nên làm thêm việc bổ sung để giải quyết chấn thương của bạn và khi nào nên quay trở lại để cho nó nghỉ ngơi.
Việc bình tâm giúp chúng ta thoát khỏi việc xác định như là nạn nhân, ( vì nếu xác định như nạn nhân như thế thì rất bất lợi), Với sự bình tâm chúng ta xả, không nhận lấy chuyện cá nhân của chúng ta và chúng ta thấy bản thân chúng ta lớn hơn lịch sử của chúng ta. Quan điểm sâu rộng hơn là đặt mọi việc trong sự cân bằng, cho phép mình nghỉ ngơi mặc cho những sự kiện của cuộc sống đến và đi.
Năng lượng to lớn của lòng từ bi sẵn sàng khi chúng ta được giải thoát nỗi chấn thương của mình. Chúng tôi nhìn thấy điều này khi một nhóm chữa trị chấn thương quốc tế được hướng dẫn bởi một giáo viên đầy kinh nghiệm, anh là Raja Selvan. Chúng tôi đến miền nam Ấn Độ để làm việc giúp đỡ những nạn nhân của những làng mạc bị phá hủy bởi cơn sóng thần năm 2004. Mặc dù nhóm này không hiểu tiếng địa phương nhưng trái tim họ đáp ứng tốt với ngôn ngữ thông thường của nỗi đau và thống khổ.
Đội chữa trị cứu thương làm việc rất nhiều giờ trong sự nóng bức của những căn lều tạm. Trái tim họ tan vỡ nhiều lần và còn tan vỡ thêm nữa khi nghe những câu chuyện mất mát đau thương, tuyệt vọng, nỗi thống khổ của những người còn sống sót. Lúc cuối ngày, họ hỗ trợ lẫn nhau, dâng tặng những khóa chữa bệnh cho nhau. Mặc dũ kỹ thuật chữa trị chấn thương của nhóm rất hữu ích nhưng họ vẫn nói chủ yếu là do cách cộng đồng đến với nhau, đến với tất cả lòng yêu thương tử tế và lòng trắc ẩn.
Khi bạn giải thoát chấn thương sẽ có thêm sức chiến đấu với cuộc sống và năng lượng trái tim cũng trở nên sẵn sàng. Bạn cũng sẽ cảm nhận có động lực để hỗ trợ, giúp đỡ tha nhân, dù là đó là cách lớn hay nhỏ.
Dịch Việt: Tiểu Lục Thần Phong
Ất Lăng thành, 02/2021