SỰ TÍCH NGÀI VĂN THÙ SƯ LỢI BỒ TÁT
A- Ý NGHĨA TÊN NGÀI
Văn Thù: Diệu. Sư Lợi: Cát tường, thủ, đức; ý nói trí tuệ của Ngài tối thắng, không chi sánh kịp, không thể ước lượng được.
B- HÀNH TƯỚNG VÀ ĐỊA VỊ NGÀI
- Ngài là vị Phật trợ hóa Đức Phật Thích Ca Mâu Ni nên hiện thân làm vị Tỳ-kheo.
- Ngài thường đứng bên tay trái Đức Phật Thích Ca đối diện với ngài Phổ Hiền, để biểu thị Ngài là bậc Pháp vương tử, là thượng thủ trong chúng hội, và trí huệ là hạnh tối thắng nhứt.
Ngài là biểu thị trí huệ tối thắng cho các hạnh Bồ-tát, khác với ngài Xá-lợi-phất là trí huệ bậc nhứt đối với Thanh-văn thừa, cũng nêu rõ địa vị tối cao của trí huệ trong Đạo Phật.
Ngài là mẹ của các Đức Phật, để nêu căn bản trí huệ là mẹ của các Đức Phật, các Đức Phật thành Phật là nhờ ở trí huệ ấy.
C- BIỂU TƯỚNG CỦA NGÀI
- Trên đầu có năm nhục kế biểu thị năm tướng hay năm đức của Phật.
- Tay mặt Ngài cầm kiếm sắc bén để biểu thị cho trí huệ sắc bén chém đứt các sợi dây phiền não.
- Tay trái Ngài cầm hoa sen xanh để biểu thị:
a- Trí huệ thanh tịnh không nhiễm trước chứng nhập vào chỗ vô tướng.
b- Đầu hoa sen có kim cang ấn để biểu thị trí kim cang uốn dẹp tất cả phiền não. - Ngài cưỡi sư tử xanh, sư tử là chúa của muôn thú mỗi khi gầm thét thời tất cả đều run sợ, trí huệ của Ngài một khi chiếu tỏa ánh sáng, thời màn đen tối của mê mờ bị uốn dẹp tan rã.
- Con sư tử Ngài cưỡi sắc xanh, và hoa sen Ngài cầm cũng sắc xanh, sắc xanh là màu của phương Đông, phương mặt trời mọc; ý nói ánh sáng trí huệ chiếu tan sương mù của đêm tối.
D- TIỀN THÂN CỦA NGÀI
Kinh Pháp Hoa chép: Trước khi Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh thành Phật, Ngài là một ông vua có tám người con, sau Ngài xuất gia tu hành chứng quả thành Phật. khi Ngài nhập Niết-bàn, tám người con đều phát tâm xuất gia tôn ngài Bồ-tát Diệu Quang làm thầy và dần dần đều chứng được đạo quả. Người thành Phật sau cùng hiệu là Nhiên Đăng. Như vậy Ngài là thầy của Đức Phật Thích Ca, ngài Bồ-tát Diệu Quang là tiền thân ngài Văn Thù Sư Lợi Bồ-tát.
Đ- MỘT CÂU CHUYỆN TRỢ HÓA CỦA NGÀI NGÀI VĂN THÙ CẦM KIẾM HẠI ĐỨC PHẬT
Trong thời Đức Phật ra đời, có 500 vị La-hán chứng được Túc mạng thông, thấy tội lỗi tự thân quá nhiều, liền sanh tâm thối thất. Ngài Văn Thù Bồ-tát đứng hầu Đức Phật thấu rõ tâm ý các vị La-hán, liền cầm kiếm sấn đến trước như muốn nghịch hại Phật. Đức Phật thản nhiên nói rằng: “Ta đã chứng vô ngã vô pháp, không còn thấy Ta bị sát, không thấy có người đến sát hại, làm sao người sát hại Ta được”. 500 vị La-hán hiểu ngay sự giả dối của pháp, sự không thật của tội ác chứng được Vô sanh Pháp nhẫn.
E- LÒNG QUY NGƯỠNG CỦA PHẬT TỬ VÀ KẾT LUẬN
- Tưởng nhớ đến trí huệ cùng tột của Ngài.
- Cầu sự hộ trì của Ngài cho trí huệ được minh mẫn sáng suốt.
- Tự nhận hiểu trí huệ là món tư lương cần thiết nhứt của người Phật tử trên con đường đạo.
- Trí huệ của ngài Văn Thù tượng trưng là mẹ của Đức Phật.
- Đạo Phật là đạo của trí huệ, chỉ có trí huệ mới uốn dẹp tất cả phiền não mê lầm.